پنجشنبه, ۱ آذر ۱۴۰۳ / ۱۲:۳۴:۱۵
اندیشکده “شورای آتلانتیک” در خلاصه‌ای درباره پیش بینی یک دهه آینده که توسط کارشناسان آن اندیشکده صورت گرفته می‌نویسد:”جهانی با مراکز قدرت رقیب، روسیه‌ای که در دوران پس از پوتین در بی ثباتی دست و پا خواهد زد. سازمان ملل متحد که ناتوان از انجام وظایف اصلی خود خواهد بود را برای جهان تا سال […]
در ادامه به خلاصه‌ای از پیش بینی‌های مفصل کارشناسان اندیشکده “شورای آتلانتیک” برای جهان تا سال ۲۰۲۴ میلادی خواهیم پرداخت:
امسال برای اولین بار پرسشی از سوی شورای آتلانتیک مطرح شد: “به طور کلی، آیا فکر می‌کنید جهان یک دهه آینده در قیاس با امروز بهتر خواهد بود یا بدتر”؟ ۶۰ درصد پاسخ دهندگان باور داشتند که وضعیت جهان در یک دهه آینده بدتر خواهد شد در حالی که ۴۰ درصد انتظار وضعیت بهتری را داشتند.
در اینجا تصویر بزرگ در مورد فناوری وجود دارد: پاسخ دهندگان به طور کلی دیدگاه بسیار منفی نسبت به رسانه‌های اجتماعی و دیدگاهی تا حدودی مثبت نسبت به هوش مصنوعی دارند. امسال از هر ده پاسخ دهنده هشت نفر (۸۱ درصد) می‌گویند که رسانه‌های اجتماعی به طور متعادل تاثیر منفی بر امور جهانی طی ده سال آینده خواهند داشت. در مورد هوش مصنوعی و چت بات‌ها اکثر پاسخ دهندگان احساس مثبتی داشتند. ۵۱ درصد بر این باورند که هوش مصنوعی در دهه آینده تاثیر بسیار مثبتی بر امور جهانی خواهد داشت.
به نظر می‌رسد که ما وارد سومین عصر هسته‌ای پس از دورانی که در دوران جنگ سرد و پس از جنگ سرد رخ داد خواهیم شد. فقدان حکمرانی بین المللی یکی از ویژگی‌های تعیین کننده آن عصر است، زیرا رقابت‌های ژئوپولیتیکی افزایش خواهد یافت و معاهدات کنترل تسلیحات هسته‌ای از بین می‌روند. دست کم ۸۴ درصد از پاسخ دهندگان باور داشتند حداقل یک کشور غیر هسته‌ای در حال حاضر تا سال ۲۰۳۴ به این سلاح‌ها دست خواهد یافت. محتمل‌ترین کشور که ۷۳ درصد کارشناسان به آن اشاره کرده اند ایران است، اما تعداد قابل توجهی (۴۰ درصد) نیز معتقد بودند آن کشور عربستان سعودی خواهد بود. در مورد کره جنوبی (۲۵ درصد) و در مورد ژاپن (۱۹ درصد) باور داشتند آن کشور‌ها به باشگاه کشورهای دارنده سلاح هسته‌ای خواهند پیوست. حدود ۱۴ درصد از پاسخ دهندگان انتظار دارند روسیه تا سال ۲۰۲۴ از سلاح هسته‌ای استفاده کند در حالی که تقریبا ۱۵ درصد پیش بینی کردند که کره شمالی این کار را انجام خواهد داد، اما نکته مثبت‌تر آن است که بیش از ۶۰ درصد از پاسخ دهندگان باور داشتند در یک دهه آینده از سلاح هسته‌ای استفاده نخواهد شد.
۸۴ درصد از پاسخ دهندگان باور داشتند تا ۲۰۳۴ میلادی حزب کمونیست چین کماکان در قدرت باقی خواهد ماند. تنها یک پاسخ دهنده باور داشت که چین در یک دهه آینده به یک کشور با دولتی شکست خورده و وضعیتی شکننده تبدیل شود. در مورد یکی از مبرم‌ترین مسائل موجود در چشم انداز این که آیا چین در سال‌های آینده تلاش خواهد کرد کنترل تایوان را با زور بازپس بگیرد یا خیر پاسخ دهندگان شک و تردید قابل توجهی را ابراز داشتند.
اکثر کارشناسان اشاره کردند که تحولات دیگر می‌تواند بر تصمیم پکن تاثیرگذار باشد. برای مثال، مشکلاتی که روسیه در جنگ خود علیه اوکراین با آن مواجه می‌شود و یا مشکلات اقتصادی که چین خود با آن مواجه شده ممکن است پکن را نسبت به پذیرش خطرات عملیات نظامی بزرگ بی میل کنند. هم چنین، ۴۴ درصد فکر می‌کردند که جهان تا حد زیادی در آن دوره به دو بلوک همسو با چین و ایالات متحده تقسیم می‌شود و دنیای دوقطبی را آغاز می‌کند، اما ۳۹ درصد مخالف این نظر بودند.
به طور مشابه ۳۳ درصد باور داشتند که چین و روسیه تا سال ۲۰۳۴ به متحدان رسمی تبدیل خواهند شد و شراکت کمتر رسمی “بدون محدودیت” دو کشور در حال حاضر را تقویت می‌کند، اما ۳۷ درصد نظری عکس این را داشتند. آیا ما به سمت یک جنگ سرد جدید می‌رویم؟ پاسخ دهندگان چندان مطمئن نبودند.
تقویم‌های خود را علامت گذاری کنید: به گفته بسیاری از پاسخ دهندگان در یک دهه آینده احتمالا یک رهبر جدید کنترل روسیه را در شرایط نامعلوم و در میان آشفتگی‌های احتمالی به دست خواهد گرفت. بیش از ۷۱ درصد کارشناسان معتقد بودند که پوتین تا سال ۲۰۳۴ میلادی رئیس جمهور روسیه نخواهد بود و ۲۲ درصد دیگر در این باره مطمئن نبودند. تعداد زیادی از پاسخ دهندگان نظرسنجی انتظار آشفتگی قابل توجهی در روسیه در دهه آینده دارند.
در نتیجه‌ای مشابه با یکی از بزرگترین یافته‌های نظرسنجی سال گذشته ۳۵ درصد از پاسخ دهندگان بر این باورند که روسیه در ده سال آینده به دلیل تحولاتی مانند انقلاب، جنگ داخلی یا فروپاشی سیاسی در داخل کشور تجزیه خواهد شد. برای کسانی که فکر می‌کنند پوتین دیگر در سال ۲۰۳۴ رئیس جمهور نخواهد بود این رقم به ۴۰ درصد می‌رسد. حتی در میان کسانی که فکر می‌کنند پوتین هم چنان در سال ۲۰۳۴ بر روسیه حکمرانی خواهد کرد تقریبا یک چهارم انتظار دارند که این کشور تجزیه شود.
۶ درصد از پاسخ دهندگان بر این باورند که پوتین قادر خواهد بود به هدف جنگی خود یعنی تبدیل اوکراین به کشوری تابع روسیه دست یابد. ۳۸ درصد از پاسخ دهندگان باور داشتند روسیه و ناتو در یک دهه آینده وارد جنگ با یکدیگر خواهند شد.
۷۳ درصد پاسخ دهندگان باور داشتند که جهان در سال ۲۰۳۴ چند قطبی و دارای چندین مرکز قدرت خواهد بود، اما در عین حال اکثر آنان انتظار دارند که ایالات متحده برتری قدرت خود را در چندین بعد کلیدی حفظ کند. ۸۱ درصد از پاسخ دهندگان انتظار دارند که ایالات متحده در سال ۲۰۳۴ قدرت نظامی مسلط جهان باقی بماند. ۶۳ درصد پاسخ دهندگان باور داشتند ایالات متحده تا سال ۲۰۳۴ منبع اصلی نوآوری‌های فناوری خواهد بود و کمی بیش از نیمی (۵۲ درصد) می‌گویند که این کشور قدرت اقتصادی غالب خواهد بود.
این سطح از اطمینان در طول عمر قدرت ایالات متحده در واقع بیش‌تر از سطحی است که پاسخ دهندگان در آخرین نظرسنجی خود در پایان سال ۲۰۲۲ بیان کردند. استثنا در حوزه دیپلماتیک است جایی که بار دیگر تنها یک سوم پاسخ دهندگان انتظار داشتند امریکا تا ده سال دیگر قدرت دیپلماتیک برتر جهان باقی بماند. حتی کارشناسانی که انتظار دارند سلطه نظامی جهانی ایالات متحده پایدار بماند فکر نمی‌کنند که این میزان قدرت برای حفظ موقعیت یک ابرقدرت کافی باشد. تقریبا ۱۲ درصد از پاسخ دهندگان به طور کلی انتظار دارند که ایالات متحده تا سال ۲۰۳۴ تجزیه شود که حاکی از وجود آسیب پذیری‌های بالقوه برای امریکا در دهه آینده به خصوص در زمینه چالش‌های سیاسی داخلی آن کشور است.
تنها ۲ درصد از پاسخ دهندگان می‌گویند که تا سال ۲۰۳۴ سازمان به عنوان یک کلیت به طور کامل قادر به حل چالش‌های اصلی ماموریت خود خواهد بود و ۲۳ درصد دیگر اظهار داشتند که تا حدودی قادر به انجام این کار خواهد بود. در مورد شورای امنیت سازمان ملل هیچ کس به معنای واقعی کلمه باور نداشت که آن شورا کاملا قادر به انجام وظایف اش خواهد بود و تنها ۱۷ درصد باور داشتند که “تا حدودی” وظایف اش را انجام خواهد داد.
در مقابل، ۶۸ درصد معتقد بودند شورای امنیت درجات مختلفی از ناتوانی را نشان خواهد داد. در این میان بیش از ۴۲ درصد پاسخ دهندگان باور داشتند احتمالا هند کشوری خواهد بود که صاحب کرسی در شورای امنیت سازمان ملل متحد خواهد شد.
از جمله اهداف اولیه اوکراین در جنگ با روسیه بازپس گیری قلمرو در بخش شرقی این کشور و شبه جزیره کریمه است که روسیه در اولین حمله خود به این کشور در سال ۲۰۱۴ و در دومین حمله خود در سال ۲۰۲۲ تصرف کرد. در حالی که تنها ۱۲ درصد از پاسخ دهندگان در نظرسنجی انتظار داشتند که اوکراین تا سال ۲۰۳۴ کنترل قلمروی قبل از ۲۰۱۴ خود را دوباره به دست بیاورد کمتر از نیمی از آنان (۴۸ درصد) پیش بینی کردند که دولت اوکراین بر سرزمین اوکراینی که قبل از حمله روسیه در سال ۲۰۲۲ در اختیار داشت دوباره قدرت خود را اعمال کند.
در مورد تلاش پوتین برای انقیاد اوکراین چشم انداز بلند مدت مسکو خوب به نظر نمی‌رسد: تنها ۶ درصد از پاسخ دهندگان فکر می‌کنند که اوکراین تا سال ۲۰۳۴ به روسیه وابسته خواهد شد یا در مدار مسکو قرار خواهد گرفت. ۵۴ درصد پاسخ دهندگان باور داشتند اوکراین تا ده سال آینده عضوی از اتحادیه اروپا خواهد بود. ۴۴ درصد نیز پیش‌بینی می‌کنند که اوکراین در این دوره به ناتو ملحق خواهد شد و این چشم انداز احتمالا در اجلاس آتی آن پیمان در واشنگتن در تابستان سال جاری میلادی مورد بحث قرار خواهد گرفت.
به گفته تعداد زیادی از پاسخ دهندگان بزرگترین تهدید برای رفاه جهانی در دهه آینده تغییرات آب و هوایی است که ۳۷ درصد آن را به عنوان نگرانی اصلی خود انتخاب کرده اند. کسانی که تغییرات اقلیمی را تهدیدی جدی‌تر می‌دانند انتظار رشد بیش تری در همکاری‌های بین‌المللی برای مقابله با آن را دارند به طوری که ۶۳ درصد از آنان این موضوع را به عنوان عاملی که بیشترین افزایش را در همکاری‌های جهانی ایجاد می‌کند شناسایی می‌کنند. با این وجود، ۵۳ درصد از پاسخ دهندگان بر این باور نیستند که انتشار گاز‌های گلخانه‌ای در جهان تا سال ۲۰۳۴ کاهش یابد.
