علت کمبود برق و خاموشی های مداوم ، تولید رمز ارز یا بی توجهی به توسعه ی زیرساختها؟

بزرگنمایی تصویر

خاموشی های اخیر در آستانه ی فصل گرما سبب شده تا از آواخر فصل بهار، مشکلات فراوانی در روند زندگی اجتماعی و آسایش و رفاه عمومی پدید آید و به نوعی در شرایط سخت اقتصادی و معیشتی، قوزی بالای قوز زندگی جاری افزوده شود. برخی رسانه ها نیز بدلیل عدم اشراف به موضوع و یا برخی بدلیل فرافکنی، علت اصلی قطعی های مداوم برق را فعالیت ماینرهای تولید رمزارز بویژه بیت کوین اعلام می کنند. ولی واقعیت چیز دیگری ست! غفلت مدیریتی و عدم توجه به توسعه ی زیرساختها در حوزه ی نیروگاهی و شبکه های خطوط انتقال برق، نقصانی که بدلیل فرسودگی بین ۲۵ تا ۳۰ درصد از برق تولیدی نیروگاهها را از مبدا تا مقصد یا حوزه ی مصرف، پرت یا تلف نموده و از بین می برد. این نقصان هم در فرسودگی پستهای انتقال ، توزیع و فوق توزیع سراسر کشور مشاهده می شود و هم در شبکه ی فرسوده ی انتقال و توزیع!
علاوه بر این، عدم تمایل بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در بخش انرژی، الکتروتکنیکی خود معضل دیگری ست. به عبارتی عدم اطمینان و سرکوب قیمت و تحمیل زیان‌های دستوری خود عاملی شده تا سرمایه گذاران چندان تمایلی برای ورود به بخش تولید برق نداشته باشند.
در این میان، توافق آب و هوایی پاریس که حتی دولت ترامپ برای حفط منافع ملی خود از آن خارج شده بود، نقش مهمی در کاهش ساخت نیروگاه‌ها با سوخت های فسیلی یا زعال سنگی دارد. چرا که در دولت محترم یازدهم روحانی و با مدیریت خانم ابتکار بر سازمان محیط زیست متعهد شده‌ایم انتشار گازهای گلخانه‌ای را بشدت کاهش دهیم که بخش قابل توجهی از انتشار گازهای گلخانه‌ای به نیروگاه‌های تولید برق برمیگردد. البته در دنیا کشور هایی مثل چین و حتی آمریکا هرگز نسبت به کاهش نیروگاههای سوخت فسیلی و حتی زغال سنگی اقدام ننموده و با افزایش نیروگاههای اتمی و برق آبی و تجدید پذیر، در صدد تامین بیشتر انرژی مورد نیاز مردم خود برآمده اند.
از طرفی رینگ بودن و بهم پیوسته بودن شبکه انتقال برق در ایران موجب می شود تا ضعف شبکه در سرتاسر کشور به یکباره نمایان شود. . شاید نگاه جزیره ای به شبکه های انتقال و توزیع و خصوصا تغییر نگاه کالایی به انرژی برق و ضرورت تامین انرژی پایدار، همانند مسایل امنیتی و دفاعی از ضرورت های امروز جامعه برای آسایش ملت عزیزمان میبایست لحاظ گردد.
صرف هزینه در این صنعت را نباید بعنوان خرج اضافی در دولتها لحاظ کرد و صرفا بدنبال اعمال فشار و جریمه به مشترکان برای کاهش خارج از عرف و صرفه جویی غیر طبیعی بود. زیرا امروزه ملت عزیزمان با حداقل امکانات رفاهی و مورد نیاز سرکار دارند و عملا نمی توانند مصرف بی رویه داشته باشند.
پس دور از انتظار نیست که با توجه به افزایش روز افزون نیاز به مصرف انرژی همراه با روند کند رشد صنعت برق و انرژی در آینده ایی نه چندان دور، این معضل را بیشتر از پیش نمایان سازد و حوزه های صنعت و مصارف خانگی و تجاری را با مشکل روبه رو گرداند.
متاسفانه برنامه های نمایشی دولت قبل حتی صنعت را متاثر از مانورهای احساسی خود نموده و با تصمیمات هیجانی باعث هدر رفت نقدینگی و عدم سرمایه گذاری زیر بنایی در صنایع تولید انرژی شده است. کاهش تولید بسبب فرسودگی و استهلاک تجهیرات نیروگاهی نیز خود مزید بر علت دیگری ست.
در نتیجه اگر دولت عزم خود را برای ساخت نیروگاههای جدید اتمی و تجدید پذیر و یا حتی با سوخت های فسیلی و زغال سنگی که برایمان ارزانتر هم تمام میشود ، جزم ننماید و به بهسازی شبکه انتقال و توزیع روی نیاورد، نمیتواند در آینده نزدیک پاسخگوی مصرف کنندگان، خانگی ، تجاری و صنعتی باشد.

عیسی علیرضانژاد گوهردانی
کارشناس ارشد مهندسی برق قدرت