دوشنبه, ۲۱ مهر ۱۴۰۴ / ۰۰:۱۷:۱۸
عملا نمی‌توان از نشست ریاض انتظاری برای رسیدن به صلح و پایان جنگ داشت، چنانچه وال استریت ژورنال نیز اعلام کرده نشست جده بدون حضور روسیه برگزار خواهد شد! به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پیک قلم به نقل از نورنیوز ؛ روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال با اعلام اینکه عربستان قصد دارد میزبان مذاکرات صلح […]
بنابر این گزارش؛ نشست مذکور قرار است ۵ و ۶ آگوست (۱۴ و ۱۵ مردادماه) در جده برگزار شود و کشورهایی نظیر اندونزی، مصر، مکزیک، شیلی، زامبیا، انگلیس، آفریقای جنوبی، لهستان و اتحادیه اروپا مشارکت خود را اعلام کرده‌اند.
گرچه برخی محافل رسانه‌ای داخلی و خارجی می‌کوشند میزبانی عربستان برای این نشست را نشانه‌ای از روابط حسنه ریاض- واشینگتن و در مقابل، ضعف دیپلماسی ایران در این خصوص القاء کنند که نگاهی به روند تحولات جنگ اوکراین و نیز کیفیت روابط عربستان با روسیه و غرب، نکات دیگری را آشکار می‌سازد.
عربستان در رویکردی واقع‌گرایانه به آنچه در صحنه جهانی همراه با افول یک‌جانبه‌گرایی آمریکا در جریان است، روند جدیدی را در حوزه سیاست خارجی خود در پیش گرفته که نمود آن را در توسعه روابط با ایران، رویکرد تعاملی در قبال یمن، احیاء روابط با سوریه، همراهی با روسیه در کاهش تولید نفت، ارتقاء روابط با چین و نیز رد پذیرش سازش با رژیم صهیونیستی می‌توان مشاهده کرد.
مجموعه این اقدامات عملا در مسیری مغایر با خواسته‌ها و اهداف آمریکا رقم خورده به‌گونه‌ای که مقامات ارشد آمریکایی بارها برای تغییر مواضع ریاض راهی عربستان شده‌اند اما نتیجه ملموسی به همراه نداشته است!
بر این اساس؛ میزبانی عربستان برای برگزاری نشست صلح نه از سر همراهی با آمریکا بلکه ناشی از نگاه واقع‌بینانه ریاض به تحولات جهانی و مواجهه با یک‌جانبه‌گرایی آمریکایی است.
به عبارت دقیق‌تر؛ عربستان با این میزبانی گامی دیگر در مسیر استقلال از آمریکا برداشته و تلاش دارد با برجسته‌سازی نام خویش به عنوان کشوری مستقل از حلقه پیرامونی آمریکا، نقش‌آفرینی جدیدی را در صحنه بین‌المللی تجربه کند.
از سویی؛ نگاهی به کارنامه جنگ اوکراین نشان می‌دهد که اقدامات و طرح‌های گسترده و متعددی که از سوی کشورهای مختلف همچون ترکیه، ایران، چین، برزیل و… با تاکید بر لزوم رویکرد همگانی به دیپلماسی و روندهای سیاسی برای پایان این جنگ ارائه شده، همواره با موانع اساسی مواجه بوده است.
نخست؛ راهبرد غرب درباره جنگ اوکراین از ابتدا راهبردی یک‌جانبه‌گرایانه، مبتنی بر تداوم جنگ و مخالف هرگونه طرح صلحی بوده است.
دوم؛ گرچه برخی طرح‌های میانجی‌گرانه مانند طرح ترکیه و سازمان ملل برای انتقال غلات روسیه و اوکراین به بازارهای جهانی نتایجی به همراه داشت، اما نهایتا بی‌تعهدی غرب منجر به فروپاشی این توافقات شد.
بر این اساس؛ کشورهای غربی هرچند در ظاهر از آمادگی برای صلح سخن گفته و خود را حامی نشست آتی در جده نشان می‌دهند که رویه آنها همچنان بر اصل ارسال تسلیحات و استمرار جنگ استوار است، چنانچه اخیرا آمریکا از کمک نظامی چند صد میلیون دلاری به اوکراین خبر داده است.
در همین حال؛ «آندری یرماک» رئیس دفتر «ولودیمیر زلنسکی» در اقدامی تحریک‌کننده گفته است: کی‌یف قرار است این هفته مذاکرات خود را با ایالات متحده برای ارائه تضمین‌های امنیتی به اوکراین تا تحقق کامل فرآیند پیوستن این کشور به ناتو آغاز کند.
فراتر از آن؛ رسانه‌های غربی خبر داده‌اند که دو هزار نیروی ویژه اوکراینی در پادگانی بسته در انگلیس در حال آموزش‌های نظامی هستند تا در مراحل آتی جنگ با روسیه وارد نبرد شوند.
مجموع این تحرکات جنگ‌افروزانه غرب موجب شده تا سران کی‌یف بر دوری از صلح و روند سیاسی اصرار نمایند، چنانچه زلنسکی پس از حمله پهپادی به یک منطقه تجاری در مسکو گفته: «جنگ در حال رسیدن به مراکز راهبردی و پایگاه‌های نظامی روسیه است و ما باید برای حملات جدید که زیرساخت‌های انرژی را در زمستان آینده هدف قرار می‌دهند آماده شویم.»
آنچه در خلال این گزاره‌ها روشن است اینکه؛ عملا نمی‌توان از نشست ریاض انتظاری برای رسیدن به صلح و پایان جنگ داشت، چنانچه وال استریت ژورنال نیز اعلام کرده نشست جده بدون حضور روسیه برگزار خواهد شد!
فارغ از این مسائل؛ رویه جدید عربستان در نقش‌آفرینی مستقل در تحولات جهانی را می‌توان نشانه‌ای بر تثبیت گفتمانی در صحنه بین‌الملل دانست که مهم‌ترین مولفه آن حرکت بر مدار چندجانبه‌گرایی و نفی دخالت یک‌جانبه‌گرایانه آمریکایی است.
