چرایی افزایش لجام گسیخته قیمت دلار

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پیک قلم به نقل از نورنیوز ؛ افزایش قابل توجه قیمت دلار در بازار آزاد طی روزهای اخیر ضمن ان که آشفتگی قابل توجهی در سایر بازارها ایجاد کرده موجب طرح مجدد این سئوال در افکار عمومی شده که ریشه های افزایش قیمت دلار چیست و این روند تا کجا ادامه خواهد داشت؟

قیمت هر دلار آمریکا طی روزهای اخیر از مرز کم سابقه ۶۱ هزار تومان نیز عبور کرد و موجب اوج گیری انتظارات تورمی در بازارهای مختلف بویژه بازار طلا شد. در این رابطه سیاستگذار با اقداماتی که معمولا در شرایط مشابه انجام می شود افزایش عرضه در بازار و همچنین اجرای برنامه حراج سکه در مرکز مبادله طلا و ارز را در دستور کار خود قرار داد اما این اقدامات تاکنون تاثیر قابل ملاحظه ای بر روند نابسامان بازار ارز نداشته است.

متاسفانه سالهاست که چالش های ساختاری از جمله سیاست‌های ناکارآمد در عرصه پولی و مالی، عملکرد مخرب بانکها، چاپ پول،کسری بودجه، و مواردی از این‌دست بر فضای کلی اقتصاد ایران حاکم هستند و دولت های مختلف نیز راهکار جامع و پایداری را جهت مهار آن ها ارائه نکرده اند.

علاوه بر موارد ذکر شده ،تداوم تحریم و فشارهای گسترده سیاسی و اقتصادی خارجی نیز به عنوان عاملی محدود کننده، همچنان سایه سنگین خود را بر اقتصاد ایران تحمیل کرده است . این مهم به عنوان مولفه ای تاثیرگذار،برنامه های داخلی به منظور بهبود شاخص ها و همچنین تعاملات اقتصادی ایران در محیط بین المللی را که در بهبود شرایط اقتصادی بسیار تعیین کننده است با چالش‌های جدی روبرو ساخته است

 تداوم چالش های نهادینه در فضای اقتصاد ایران، جدای از اینکه انباشت و بزرگتر شدنِ آن ها را در پی داشته، در عین حال، یکی از بروندادهای عینی خود را در قالب افزایش افسارگسیخته قیمت ارز نیز به نمایش گذاشته است.

بسیاری از تحلیلگران اقتصادی در ایران در سال های اخیر اذعان داشته اند که تداوم ابهام در سیاست‌های کلان اقتصادی و وجود نوعی بلاتکلیفی در این حوزه که حاصل سومدیریت های داخلی است، قدرت تاثیرگذاری بسیار بالاتری بر ایجاد آشفتگی در وضعیت اقتصادی کشور داشته است. از این رو، مولفه تحریم و فشارهای خارجی همواره نه به عنوان عامل اصلی، بلکه نقشی مکمل در مهمترین دلیل وضعیت غیر قابل قبول اقتصادی کشور یعنی سوءمدیریت های داخلی داشته است.

بررسی های کارشناسی نشان می‌د‎‌‌هد که طی هفته های اخیر میزان تقاضا در بازار ارز رشد قابل توجهی داشته و موجب شده که برخلاف روند نسبتا با ثبات بازار ارز در ماه های پیشین، از نیمه های بهمن ماه بازار ارز دچار نوسانات قابل توجهی شود

در این میان علاوه بر عوامل داخلی که ذکر شد، اخبار تشدید تنش های نظامی در منطقه نیز ریسک های سیاسی بازار را افزایش داده و انتظارات تورمی معامله گران را تحت تاثیر خود قرار داده است. اگرچه برخی تحلیل گران چشم اندازهای مختلف در مورد احتمال قدرت گیری مجدد ترامپ و اوج گیری سیاست های ضدایرانی وی به عنوان رئیس جمهور آتی آمریکا را نیز به دلایل ایجاد آشفتگی در بازار ارز اضافه کرده اند لیکن این موضوع را بدلایل مختلف نمی توان در افزایش قیمت دلار در بازار داخلی موثر دانست چرا که دولت فعلی آمریکا نیز از نقطه نظر تداوم دشمنی و تلاش برای استفاده از ابزار تحریم‌های اقتصادی به منظور فلج سازی اقتصاد ایران دست کمی از دولت ترامپ نداشته است.

موضوع قابل توجه اینکه، معمولا در چنین شرایطی رفتارهای احساسی و هیجانی افکار عمومی و هجوم بی دلیل آن‌ها به بازارهای ارز و طلا با نیت حفظ ارزش دارایی هایشان موجب تشدید آشفتگی در بازار و سوء استفاده سوداگران و سفته بازان می شود که در شرایط فعلی نیز متاسفانه این عامل نقش مهمی در شکل گیری فضای روانی هیجانی و تمایل به خرید بی منطق ارزهای خارجی که فشار را به بازار افزایش می دهد، داشته است.