یافته جالب ژنتیک‌دانان درباره سگ‌های چرنوبیل

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پیک قلم به نقل از فرارو ؛ پس از بروز فاجعه در نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل اوکراین در سال ۱۹۸۶ میلادی ساکنان محلی مجبور به تخلیه دائمی آن منطقه شدند و خانه‌های خود و در برخی موارد حیوانات خانگی شان را ترک کردند. مقام‌های محلی با نگرانی از این که حیوانات رها شده ممکن است باعث گسترش شیوع بیماری شوند و یا آن که انسان‌ها را آلوده کنند تلاش کردند تا آنان را نابود کنند.

با این وجود، جمعیتی از سگ‌ها به نوعی توانستند جان سالم به در ببرند و زنده بمانند. این سگ‌ها با خدمه پاکسازی چرنوبیل دوست شدند و کارکنان باقی مانده نیروگاه در منطقه گاهی به آنان غذا می‌دادند. گردشگران ماجراجو نیز در سالیان اخیر به انان غذا داده اند. امروزه صد‌ها سگ ولگرد در منطقه اطراف محل وقوع فاجعه زندگی می‌کنند. آنان در شهر متروکه پریپیات پرسه می‌زنند و در ایستگاه قطار بسیار آلوده شهر می‌خوابند.

اکنون دانشمندان اولین کاوش عمیق در DNA آن سگ‌ها را انجام داده‌اند. دانشمندان روز جمعه با انتشار گزارشی در نشریه Science Advances اعلام کردند که سگ‌های چرنوبیل از نظر ژنتیکی متمایز هستند و با سگ‌های نژاد اصیل و هم چنین گروه‌های دیگر سگ‌های ولگرد تفاوت دارند.

دانشمندان اعلام کرده اند که هنوز بسیار زود است که بگوییم آیا محیط رادیواکتیو باعث ایجاد مشخصات ژنتیکی منحصر بفرد سگ‌های چرنوبیل شده یا خیر و این که این موضوع چگونه رخ داده است.

با این وجود، مطالعه صورت گرفته اولین گام در تلاش برای درک این موضوع است که نه تنها قرار گرفتن در معرض تشعشعات طولانی مدت بر سگ‌ها چه تاثیری گذاشته بلکه برای زنده ماندن از یک فاجعه زیست محیطی نیز چه چیزی لازم است.

“الین اوستراندر” متخصص ژنومیک سگ در موسسه ملی تحقیقات ژنوم انسانی و نویسنده ارشد مقاله مرتبط با این پژوهش می‌گوید: “آیا این سگ‌ها دچار جهش‌هایی شده اند که به آنان اجازه می‌دهد با موفقیت در آن منطقه زندگی کرده و به تولید مثل بپردازند؟ این سگ‌ها با چه چالش‌هایی مواجه هستند و چگونه از نظر ژنتیکی با آن کنار آمده اند؟ “

با این وجود، پژوهشگران پیش از آن که بتوانند پاسخ این پرسش‌ها را بیابند باید بررسی‌های بیش تری انجام می‌دادند. دکتر “اوستراندر” می‌گوید: “شما این منطقه را دارید که در آن سطوح مختلفی از رادیو اکتیویته وجود دارد و سگ‌ها در همه جا زندگی می‌کنند”.

پروژه او شامل همکاری بین دانشمندان در ایالات متحده، اوکراین و لهستان و همچنین صندوق “آینده پاک” یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در ایالات متحده است که در چرنوبیل فعالیت می‌کند. این سازمان غیر انتفاعی در سال ۲۰۱۶ میلادی تاسیس شد و هدف آن تلاش برای ارائه مراقبت‌های بهداشتی و حمایت از کارکنان نیروگاه است که هنوز در آن منطقه خالی از سکنه زندگی می‌کنند.

در سال ۲۰۱۷ میلادی صندوق آینده پاک شروع به راه اندازی کلینیک‌های دامپزشکی برای سگ‌های محلی، ارائه مراقبت، تجویز واکسن و عقیم سازی حیوانات کرد.

پژوهشگران در آن کلینیک‌ها برای جمع آوری نمونه‌های خون از ۳۰۲ سگ ساکن در مکان‌های مختلف در داخل و اطراف منطقه کارشان را آغاز کردند. تقریباً نیمی از سگ‌ها در مجاورت نیروگاه زندگی می‌کردند در حالی که نیمی دیگر در شهر چرنوبیل زندگی می‌کردند منطقه‌ای مسکونی که تقریبا ۱۴ کیلومتر دورتر بود. تعداد کمی از نمونه‌ها از سگ‌ها در اسلاووتیچ شهری که برای کارگران تخلیه شده نیروگاه در فاصله نزدیک به ۴۸ کیلومتری ساخته شده بود گردآوری شده بودند.

پژوهشگران دریافتند اگرچه بین جمعیت سگ‌ها همپوشانی وجود دارد، اما به طور کلی سگ‌های نیروگاه از نظر ژنتیکی متمایز از سگ‌های شهر چرنوبیل بودند. به نظر می‌رسد جریان ژنی کمی بین دو گروه وجود داشته باشد که نشان می‌دهد آنان به ندرت با یگدیگر آمیزش می‌کنند. پژوهشگران خاطر نشان ساختند که موانع امنیتی فیزیکی در اطراف نیروگاه ممکن است باعث دور نگه داشتن سگ‌ها شده باشد.

“تیموتی موسو” زیست شناس در دانشگاه کارولینای جنوبی می‌گوید: “من از تمایز تقریبا کامل بین این دو جمعیت از سگ‌ها کاملا شگفت زده شدم”.

هم چنین، پژوهشگران روابط خویشاوندی، والدین و فرزندان را برای شناسایی ۱۵ گروه مختلف خانواده ردیابی کردند. برخی از خانواده‌های سگ بزرگ و پراکنده بودند در حالی که برخی دیگر کوچک و با مناطق جغرافیایی مشخص‌تر بودند.

دانشمندان دریافتند که سه گروه خانواده یک انبار مشترک برای سوخت هسته‌ای مصرف شده داشتند. “آدام بویکو” متخصص ژنتیک سگ در کالج دامپزشکی دانشگاه کرنل که در این پژوهش شرکت نداشته می‌گوید:” فکر نمی‌کنم هیچ پژوهشگری پیش‌تر به یک جمعیت سگ ولگرد از نظر ژنتیکی با این سطح از جزئیات نگاه کرده باشد”.

دکتر “بویکو” می‌افزاید:”این مطالعه نقطه شروع خوبی برای بررسی بیش‌تر اثرات تشعشعات خواهد بود”.

سگ های نیروگاهی و سگ‌های شهر چرنوبیل نژاد‌های مختلفی داشتند، اما هر دو از بخش‌هایی از DNA مشترک با ژرمن شپرد یا چوپان‌های آلمانی و هم چنین دیگر نژاد‌های چوپان شرق اروپا برخوردار بودند. سگ‌های شهر چرنوبیل نیز بخش‌هایی از DNA را داشتند که در سگ‌های نژاد باکسر و روتوایلر رایج است. به گفته دانشمندان این بخش‌های DNA نژاد شپرد ممکن است داده‌های مفیدی را در مطالعات آینده به پژوهشگران ارائه دهند.

مقایسه این توالی‌ها از سگ‌های نیروگاه، سگ‌های شهر چرنوبیل و شپرد‌های اصیل که در محیط‌های غیر رادیواکتیو زندگی می‌کنند ممکن است به پژوهشگران در شناسایی تغییرات مرتبط با تشعشع در ژنوم کمک کند. دکتر “موسو” می‌گوید: ” این یک فرصت منحصر به فرد است کشف جمعیت منحصر به فردی از حیوانات”.