چهارشنبه, ۱۵ مرداد ۱۴۰۴ / ۱۶:۵۷:۱۱
خواست عمومی از پزشکیان برای جوان گرایی در دولت، شاید به معنای « جدید گرایی» باشد. این مفهوم، محدود به ملاک سن و سال نیست و آنچه اصل است نوسازی ساخت کابینه و استفاده از ظرفیت‌‌های نامکشوف نیروی انسانی تازه نفس است. پزشکیان، بیش از هرچیز به تشکیل دولتی چالاک و تازه نفس نیاز دارد. […]
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پیک قلم به نقل از نور نیوز؛ از قرار معلوم مراسم تحلیف رئیس جمهوری جدید در مجلس، در اوایل مرداد برگزار می‌شود و بر اساس قانون،و رئیس جمهوری ۱۵ روز فرصت دارد تا اعضای کابینه را برای کسب رای اعتماد به بهارستان معرفی کند.
بیراه نیست اگر گفته شود مهمترین و شاید دشوارترین اقدام و برنامه مسعود پزشکیان، اکنون چیدن کابینه است. از فردای انتخابات هم حرف و حدیث‌ها و پیش بینی‌ها و توصیه هایی معطوف به کیفیت کابینه جدید در رسانه‌ها مطرح شده است. بسیاری از چهره‌‌های شناخته شده که سابقه وزارت در دوره‌‌های مختلف را داشته اند، در ستاد انتخاباتی پزشکیان حضور فعالی داشتند. چه بسا همین حضور زمینه ساز تولید برچسب « دولت سوم روحانی» برای کابینه پزشکیان شد.
پزشکیان البته هیچ گاه در برابر چنین برچسب یا ادعایی موضع تاییدی نگرفت و ترجیحش این بود که اگر قرار است دولت او نزدیک یا مرتبط و ادامه دهنده دولتی باشد، آن دولت، دولت اصلاحات باشد و نه دولت روحانی. با این حال نگرانی از تشکیل دولتی با چهره‌‌های امتحان پس داده با سن بالا در میان طرفداران رئیس جمهور منتخب هم وجود دارد چنانکه خواست یا توصیه تشکیل دولت جوان در شبکه‌‌های اجتماعی بسیار برجسته است.
از همین منظر بود که توئیت عبدالله رمضان زاده، سخنگوی دولت اصلاحات با استقبال گسترده‌ای از سوی حامیان پزشکیان روبه رو شد. رمضان زاده نوشته بود: «قبول کنیم پیرمردهایی مثل من، که هر یک در دولت‌های گذشته نقشی داشته‌ایم، در وضع نابسامان کنونی کشور قاصر یا مقصر بوده‌ایم. پس اکنون دور و بر پزشکیان را شلوغ نکنیم و بگذاریم خود او، با نسلی جدید از جوانان و زنان امید را در دل مردم، برای سامان امور، زنده نگاه دارد.»
محمد جواد ظریف از اعضای تاثیر گذار کمپین انتخاباتی اصلاح طلبان هم گفته است: « با هدف جوان سازی دولت قرار است ۶۰ درصد از وزرا برای نخستین بار وزیر شوند و شرایط سنی آنان نیز زیر ۵۰ سال باشند.»
در دستورالعملی که برای انتخاب اعضای دولت چهاردهم از سوی رئیس جمهور منتخب برای کمیته‌‌های پیشنهاد دهنده گزینه‌ها صادر شده، آمده است:« دست‌کم ۶۰ درصد نامزدهای پیشنهادی در کمیته زیر ۵۰ سال باشند. دست‌کم ۶۰ درصد نامزدهای پیشنهادی هر کمیته سابقه وزارت نداشته باشند. دست‌کم ۶۰ درصد نامزدهای پیشنهادی هر کمیته از دستگاه ذی‌ربط با استانداران باشند. دست‌کم ۲۰ درصد از نامزدهای پیشنهادی هر کمیته از بانوان یا اقلیت‌ها باشند.»
به نظر می‌رسد هم اراده پزشکیان و هم خواست طرفداران جوان کردن دولت و چیدن کابینه جوان است. جوان گرایی مفهومی است که بخصوص در سالهای اخیر بسیار مورد توجه مجموعه‌‌های سیاسی و مسئولان نظام هم بوده است. بخشی از این تاکیدات هم به واقعیت‌‌های جامعه ایران بر می‌گردد از جمله جوان بودن جمعیت و رشد آموزش عالی و برآمدن یک نسل جوان تحصیل کرده. نوعی نارضایتی درلایه‌‌های مختلف جامعه هم بروز و ظهور دارد که نمود عینی آن در عدم مشارکت ۵۰ درصد مردم پای صندوق‌‌های رای دیده شد. بیراه نیست اگر گفته شود بخشی از این نارضایتی‌ها به عملکرد مسئولانی برمی گردد که سالهای سال مصدر امور و مسئولیت هایی بوده اند گویی که ژن آنها با مدیریت و مسئولیت درهم آمیخته است. اشاره رمضان زاده به پیرمردانی که در وضع نابسامان کشور قاصر یا مقصر بوده اند هم ناظر بر همین مساله است.
با همه اینها جوان گرایی علاوه بر شفاف نبودن مختصات و چارچوب هایش، حکم هندوانه دربسته‌ای است که معلوم نیست شیرین و آبدار باشد یا نه. آیا جوان گرایی را باید به همان چارچوب‌‌های سن و سال محدود کرد؟ آیا باید قید با تجربه‌ها را زد و یک مجموعه یا دولتی را خالی از میان سالان کرد؟
رهبر معظم انقلاب در صدر مسئولان جمهوری اسلامی است که همواره به استفاده از ظرفیت‌‌های جوان در رده‌‌های مختلف مدیریتی کشور تاکید داشته و دارند. ایشان در نخستین دیدار رئیس جمهور و اعضای هیات دولت سیزدهم فرمودند: « یکی از کارهای مهم در دولت، جوان‌سازی دولت است؛ شما در بدنه‌ی دولت و مدیریّت میانی از جوانهای زبده که الحمدللّه کم نداریم، هر چه می‌خواهید استفاده کنید؛این کار، احساس انسداد را در کشور از بین می‌برد.»
ایشان اما در سخنرانی تلویزیونی به مناسبت سی و یکمین سالگرد رحلت امام خمینی(ره) فرمودند:«بعضی‌ها تصوّر می‌کنند که جوانگرایی یعنی انسان پیران را بکلّی از حوزه خارج کند؛ نه، نظر امام مطلقاً این نبود؛ ایشان به جوانها اعتماد می‌کردند به عنوان یک ذخیره و ثروت برای نظام، به نیروهای غیر جوان هم به همان اندازه اعتماد می‌کردند.»
یا ایشان در توصیف مرحوم شهید سلیمانی به روحیه جوانی اشاره می‌کنند آنجا که توضیح می‌دهند شهید سلیمانی در حالی که سن و سالش حدود ۶۰ سال بود اما مثل جوانان تحرک و پویایی داشت و شجاع بود.
بنابر این خیلی عقلانی و منطقی به نظر نمی رسد که مفهوم جوان گرایی را در مختصات سن و سال محدود کرد یا به طور افراطی، تجربه داران و استخوان خرد کرده‌‌های حوزه‌ای را از میدان به در کرد. تجربه برخی دولت‌ها از جمله دولت اول محمود احمدی نژاد در استفاده افراطی از مفهوم جوان گرایی در کابینه، باید برای هر دولتمردی عبرت آموز باشد و حضور جوانان در مناصب وزارتی را با دقت و احتیاطی مضاعف همراه کند.
با این حال خواست عمومی از مسعود پزشکیان برای جوان گرایی و جوان کردن دولت، ناظر به یک مفهوم دیگری هم هست که اتفاقا هم جدی است و هم معقول. آن مفهوم هم « جدید گرایی» است. این مفهوم ضمن آنکه جوان گرایی را نیز می‌تواند درون خود داشته باشد، فراتر از آن رفته و مختصات آن محدود به ملاک سن و سال نیست. چه بسا در این تلقی، آنچه اصل است نوسازی ساخت کابینه و استفاده از ظرفیت‌‌های نامکشوف نیروی انسانی تازه نفس است. به عبارت دیگر شاید ضرورت داشته باشد که پزشکیان، بیش از هرچیز به تشکیل دولتی چالاک و سرزنده و پویا و تازه نفس اقدام کند. با چنین اقدامی، به نظر می‌رسد معیار اصلی برای تعیین همکاران رئیس جمهور در کابینه، کارآمدی و نشاط و توانمندی و تخصص خواهد بود نه صرفا جوان سازی دولت. اینجا جدیدسازی میدان داری می‌کند.
مسعود پزشکیان اگر چه سالها سابقه نمایندگی و نایب رئیسی مجلس و یک دوره وزارت را در کارنامه سیاسی خود دارد، با این حال کیفیت ورودش به انتخابات، مواضعش، حرکت و زبان بدنش و … همه و همه نوعی تازگی یا جدید بودن را تداعی کرد. بیراه نیست که بخشی از آرای او را نیز به همین مشخصات ارتباط داد.
در این چارچوب، جدید بودن دولت هم استفاده از جوانان شایسته در لایه‌‌های مختلف مدیریتی و از جمله وزارتخانه را در بر دارد، هم استفاده نکردن از چهره‌‌های شناخته شده‌ای که بخش اعظم عمر سیاسی خود را مصدر مسئولیت‌ها بوده اند و به تعبیر عام هر گلی داشته اند بر سر مردم زده اند. بنابر این ذیل این مفهوم، حتی یک چهره ۶۰ سالهای که تجربه موفقی مثلا در معاونت‌‌های مختلف یا در بخش خصوصی داشته و چارچوب‌‌های تعیین شده پزشکیان را دارد می‌تواند گزینه مناسبی برای همکاری در هیات وزیران باشد.
در فوتبال خیلی شایع است که استعدادهای زیادی پشت ستاره مانده اند و فضایی برای نقش آفرینی و میدان داری نیافته اند. شایسته است که ژنرال‌ها و ستاره‌‌های نام آشنایی که سالها عهده ار وزارتخانه‌ها و مسئولیت‌ها بوده اند، در حلقه مشاوران ادای تکلیف و خدمت رسانی را ادامه دهند تا فضایی هم برای نیروهای جدید شایسته فراهم شود.
