گیلان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی ظرفیتهای متنوع ای در حوزه ی های اقتصادی، کشاورزی، صنعتی، شیلات، گردشگری، ترانزیت و خدمات وابیسته بدان دارد. از همین رو همواره به عنوان مناطق مهم اقتصادی کشور از آن یاد می شود. این استان نهتنها دارای موقعیت جغرافیایی ممتاز در ساحل جنوبی دریای خزر است، بلکه از منظر […]
گیلان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی ظرفیتهای متنوع ای در حوزه ی های اقتصادی، کشاورزی، صنعتی، شیلات، گردشگری، ترانزیت و خدمات وابیسته بدان دارد. از همین رو همواره به عنوان مناطق مهم اقتصادی کشور از آن یاد می شود. این استان نهتنها دارای موقعیت جغرافیایی ممتاز در ساحل جنوبی دریای خزر است، بلکه از منظر تاریخی، کشاورزی، فرهنگی و تجاری همواره نقش مهمی در اقتصاد ملی ایفا کرده است. وجود منابع طبیعی متنوع، دسترسی به مرزهای بینالمللی و قرار گرفتن در کریدور شمال–جنوب، این استان را به یکی از مناطق استراتژیک کشور تبدیل کرده است. با این حال، عده ای برآنند که گیلان هنوز نتوانسته خود را به سطحی از توسعه اقتصادی پایدار برسد که متناسب با ظرفیتهای آن باشد.
این درحالی ست که نماینده ی عالی دولت در گیلان یعنی استاندار محترم بر قابلیتهای استان برای تبدیل شدن به مرکز تجارت و تولید تاکید داشته و این مهم را در روند مدیریت نیز لحاظ می نمایند. بی سبب نیست که تلاشها برای بهبود هرچه بیشتر زیرساختهای زمینی، دریایی و هوایی استان ادامه دارد تا مسیر تجاری گیلان به سمت توسعه صادرات و جذب سرمایه های داخلی و خارجی هدایت شود.
این مهم اداره ی کل اقتصاد و دارایی گیلان را نیز برآن داشته تا در بستر تعامل و هم افزایی با مجموع دستگاههای دست اندرکار و در چارچوب سیاستها و برنامه ریزی های دولت در هر شرایطی برای تبلور ظرفیتهای بالقوه، متنوع و متعدد اقتصادی و تولیدی استان گام بردارد و حرکتها را بسوی تقویت اقتصاد و اشتغال گیلان و بهبود معیشت مردم این دیار سوق دهد.
در همین راستا اولویتهای اقتصادی گیلان با تمرکز بر حوزه های اصلی یعنی حوزه ی تامین مالی، بهبود و تسهیل فضای کسب و کار و حمایت از فعالیتهای دانشبنیان تشریح می شود:
۱. تأمین مالی
منابع عمومی: تمرکز بر حوزه تامین درآمدهای عمومی استان شامل درآمدهای مالیاتی و درآمد اختصاصی دستگاههای دولتی، تجهیز منابع با مولدسازی داراییهای مازاد دولت (املاک و مستغلات) از طریق شناسایی، مستندسازی، قیمتگذاری و فروش یا واگذاری.
تسهیلات بانکی: توزیع تسهیلات یارانهدار با نرخ سود ترجیحی (حدود ۱۵ درصد) در حوزههای مختلف اقتصادی از جمله گردشگری، صنعت و معدن، کشاورزی و فرهنگ. بر اساس اعلام وی، در سه سال گذشته بالغ بر سه هزار میلیارد تومان از این منابع جذب و تزریق شده است.
توسعه روشهای نوین تأمین مالی: ترویج استفاده از ابزارهای مالی جدید مانند اوراق گام، برات الکترونیک، فاکتورینگ و ال سی داخلی به جای روشهای سنتی تسهیلات بانکی.
۲. بهبود و تسهیل فضای کسب و کار
شناسایی و رفع موانع مقرراتی و فرآیندی با مشارکت فعالان اقتصادی و از طریق مراجع استانی یا ملی.
پاسخگویی و رفع مشکلات سرمایهگذاران در کلیه مراحل، از تخصیص زمین و دریافت مجوز تا تأمین بازار و صادرات.
۳· حمایت از فعالیتهای دانشبنیان: بهرهگیری از مشوقهای قانونی به ویژه معافیتهای مالیاتی برای توسعه تولیدات و خدمات دانشبنیان با همکاری نهادهای مربوطه.
اقدامات و دستاوردهای این اداره کل در حوزههای سرمایهگذاری خارجی و بخش خصوصی به شرح زیر است:
سرمایهگذاری خارجی
ساختار قانونی: مسئولیت رسیدگی به امور سرمایهگذاری خارجی در استانها، بهصورت قانونی و منحصراً بر عهده ادارات کل امور اقتصادی و دارایی و “مرکز خدمات سرمایهگذاری خارجی” زیر نظر استاندار است.
عملکرد استان گیلان
این مرکز در استان گیلان فعال بوده و در سالهای اخیر برای جذب سرمایهگذاری خارجی مجوزهایی صادر کرده است از کل مجوزهای سرمایه گذاری خارجی مصوب شده ، مبلغی در حدود ” ۶۶۰ میلیون دلار” در استان جذب و عملیاتی شده است. جزئیات طرحهای سرمایهپذیر بهصورت اینفوگرافیک ارائه شده است.
دستاوردهای کلیدی در حوزه بخش خصوصی و منابع دولتی
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی گیلان مهمترین دستاوردهای دوران تصدی خود را در چند محور برشمرد:
۱. تحقق درآمدهای مالیاتی
عملکرد استان در وصول درآمدهای مالیاتی فراتر از هدف تعیین شده بوده به طوری که در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ بیش از ۱۰۰ درصد و در شش ماهه اول سال ۱۴۰۳ حدود ۹۹ درصد از پیشبینیهای درآمدی محقق شده است.
تأکید بر “عدالت مالیاتی” و رسیدگی به شکایات مؤدیان از طریق دبیرخانه هیات ماده ۲۵۱ مکرر از دیگر اولویتها عنوان شده است.
۲. مولدسازی داراییهای دولت
دریافت وجوه نقد از محل فروش اموال مازاد دولت در سه سال گذشته.
انجام دو اقدام الگویی
تأمین ساختمان اداری برای دستگاهها: از جمله تأمین ساختمان اداری برای بهزیستی شهرستان املش پس از ۲۵ سال از طریق “مدل معاوضه”. برنامهریزی مشابهی برای میراث فرهنگی و گردشگری استان در دست اقدام است. تقویت زیرساخت درمانی: با توجه به کمبرخورداری استان، برای احداث و توسعه مراکز درمانی، بدهی ۵۰ میلیارد تومانی به پیمانکار بیمارستان پورسینا از طریق “تهاتر” با اموال مازاد علوم پزشکی تسویه شد. موفقیت این مدل باعث شده تا تهاتر ۱۲ ملک دیگر نیز برای تسویه بدهیهای علوم پزشکی در دستور کار قرار گیرد.
دستگاههای دیگری مانند بهزیستی، آموزش و پرورش، جهاد کشاورزی و صنعت و معدن نیز اموال مازاد خود را برای مولدسازی معرفی کردهاند.
این اقدامات نشاندهنده تمرکز اداره کل بر تأمین منابع مالی از طریق درآمدهای پایدار و بهکارگیری روشهای نوین در مدیریت داراییهای دولتی است.
اقدامات این اداره کل در حوزههای اشتغال، رونق تولید و سرمایهگذاری خارجی به نتایج زیر منجر شده است:
اثربخشی در اشتغالزایی
تسهیلات یارانهدار: در بازه زمانی ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲، بیش از سه هزار میلیارد تومان و در سال ۱۴۰۴ نیز بالغ بر هفتصد میلیارد تومان تسهیلات یارانهدار توزیع شده است. این تسهیلات به طرحهای پیشران و صادراتمحور اختصاص یافته و منجر به ایجاد اشتغال شده است.
پروانههای کسب: صدور و تمدید پروانههای کسب از طریق سامانههای مجوزی، هم در ایجاد اشتغال جدید و هم در تثبیت مشاغل غیررسمی قبلی مؤثر بوده است.
رفع موانع کسبوکار: شناسایی و ارسال مقررات و فرآیندهای مزاحم به مرکز ملی، به بهبود فضای کسبوکار و زمینهسازی برای اشتغال کمک کرده است.
سرمایهگذاری خارجی: جذب سرمایهگذاری خارجی نیز با تعهدات اشتغالزایی همراه بوده که آمار دقیق آن اعلام شده است.
تأثیر بر رونق تولید
تأمین منابع: این اداره کل با تحقق بالای درآمدهای مالیاتی و اجرای طرحهای مولدسازی داراییها، منابع مالی مورد نیاز برای پروژههای عمرانی و سرمایهای استان را تأمین کرده است.
حمایت از واحدهای تولیدی: تزریق تسهیلات یارانهدار به احیاء، راهاندازی و افزایش ظرفیت واحدهای صنعتی و اقتصادی راکد یا نیمهفعال کمک شایانی کرده است. نمونههای عینی این حمایت شامل:
پروژههای هتلسازی
توسعه بومگردیها
صنایع تولید خوراک دام و طیور
سایر فعالیتهای صنعتی نوپا
کشورهای سرمایهگذار
کشورهای سرمایهگذار در استان گیلان بهطور کامل در اینفوگرافهای مربوطه مشخص شدهاند.
بر اساس دیپلماسی اقتصادی واحد کشور، جذب سرمایهگذاری از کشورهای همسایه و شرقی از اولویتهای دولت بوده است.
استان گیلان بهطور خاص، سابقه و موفقیت قابل توجهی در جذب سرمایهگذاران چینی دارد که عمدتاً در منطقه آزاد انزلی و دیگر نقاط استان فعال هستند.
سیاستهای اقتصادی اجرا شده در استان گیلان، بر محور تأمین مالی، بهبود فضای کسبوکار و جذب سرمایهگذاری، توانسته بر شاخصهای کلیدی مانند اشتغال و رونق تولید اثر مستقیم بگذارد.
بر اساس اعلام مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان گیلان، اقدامات و چشماندازهای این استان در زمینه جذب سرمایهگذاری و توسعه اقتصادی در شرایط تحریم و با تمرکز بر همکاریهای منطقهای به شرح زیر است:
تأثیر تحریمها و راهبرد مقابله با آن
تأثیرپذیری محدود: اگرچه تحریمها بیتأثیر نبودهاند، اما استان گیلان با توسعه سرمایهگذاریهای قبلی و جذب پروژههای جدید، اثرات آن را خنثی کرده است.
راهبرد فعال: با درایت استاندار و از طریق برقراری ارتباط مؤثر با رایزنان اقتصادی کشورهای منطقه اوراسیا و کشورهای عربی، زمینه برای معرفی ظرفیتهای استان و جلب نگاه سرمایهگذاران فراهم شده است. این تعاملات، نقش کلیدی در خنثیسازی آثار تحریم داشته است.
اجلاس استانداران خزر و فرصتهای اوراسیا
نقطه عطف تاریخی: برگزاری اجلاس استانداران حاشیه دریای خزر (کاسپین) در گیلان، یک رویداد راهبردی برای معرفی ظرفیتهای استان در عرصه فراملی ارزیابی شده است.
کانون ارتباطی: این اجلاس موقعیت ژئواکونومیک و استراتژیک گیلان را به عنوان پل ارتباطی بین کشورهای جنوب ایران (از طریق بنادر) و کشورهای شمال (حاشیه خزر و ماورای آن) تثبیت خواهد کرد.
دستاوردهای مورد انتظار: از این اجلاس، دستاوردهای عملی زیر مورد انتظار است:
تبیین فرصتهای سرمایهگذاری در بخشهای صنعت، معدن، کشاورزی، گردشگری و فرهنگ.
معرفی ظرفیتهای لجستیکی و حملونقل استان.
ایجاد تعهد مشترک برای حل چالشهای زیستمحیطی خزر.
انعقاد تفاهمنامههای منطقهای و بینالمللی و برگزاری نشستهای بعدی با مراکز اقتصادی.
امیدوار هستیم این رویداد با اعتمادسازی در بین سرمایهگذاران و نخبگان سیاسی کشورهای آذربایجان، روسیه، ترکمنستان و قزاقستان زمینه را برای جلب توجهات بیشتر به استان گیلان فراهم نماید.
نقش کلیدی اداره اقتصاد و دارایی
اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان گیلان ماموریت خود را در دو محور اصلی تعریف کرده است:
1. بازوی توانمند تأمین مالی: عمل کردن به عنوان بازوی قوی برای تأمین مالی پروژههای عمومی و دولتی استان.
2. تسهیلگر و پیگیر سرمایهگذاری: ایفای نقش به عنوان مرکز مشاوره، تسهیلگری و پیگیری امور سرمایهگذاران داخلی و خارجی تا مرحله نهایی جذب منابع.
این اداره کل در راستای ایفای این نقش، در حوزههای زیر فعالیت خواهد داشت:
شناسایی و رفع چالشهای تولید و تجارت داخلی.
هماهنگی با دستگاههای مرتبط (گمرک، بانکها، بیمه) برای رفع موانع تجارت خارجی.
پشتیبانی از سرمایهگذاران در دریافت مجوزهای واردات و صادرات و حتی پیگیری مشکلات آنها در کشورهای هدف از طریق کانالهای دیپلماتیک.
این چشمانداز نشان میدهد استان گیلان با بهرهگیری از موقعیت جغرافیایی و دیپلماسی فعال اقتصادی، درصدد تبدیل شدن به کانونی پیشرو در تعاملات فرامنطقهای است.
نویسنده: علیرضا نوروزی ، مدیرکل اقتصاد و دارایی گیلان
انتهای پیام/.
