پنجشنبه, ۱۵ خرداد ۱۴۰۴ / ۲۳:۵۰:۵۹
در آستانه مذاکرات صلح استانبول، اوکراین با یک عملیات پهپادی بی‌سابقه، پنج پایگاه هوایی در عمق خاک روسیه را هدف قرار داد و بنا بر ادعای کی‌یف، ۴۱ هواپیمای راهبردی روسیه را نابود کرد. این حملات ضعف امنیتی روسیه را آشکار ساخت و موجی از واکنش‌های انتقامی و تهدید به حمله هسته‌ای در روسیه به‌دنبال […]
به گزارش روزنامه واشنگتن پست، به گفته یک مقام اطلاعاتی اوکراین که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، کی‌یف یک «عملیات ویژه» را به اجرا گذاشت که طی آن ۴۱ فروند «هواپیمای راهبردی روسیه» نابود شد. این مقام تأکید کرده است که پهپادهای «FPV» حامل مواد منفجره، به صورت قاچاق وارد خاک روسیه شده و در کامیون‌ها و زیر سقف خانه‌ها مخفی شده بودند؛ این محل‌ها به‌صورت کنترل از راه دور باز می‌شد تا پهپادها برخاسته و به اهداف تعیین‌شده حمله کنند. به گفته این مقام مطلع، عملیات یادشده با نام رمز «تار عنکبوت» بیش از ۱۸ ماه و «تحت نظارت مستقیم» ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین برنامه‌ریزی شده بود.
ویدیویی که توسط یک هواپیمای شناسایی اوکراینی ثبت و از سوی سرویس‌های امنیتی این کشور منتشر شده، ظاهراً لحظه وقوع آتش‌سوزی در یکی از پایگاه‌های هوایی روسیه و حمله پهپادها به چندین هواپیما را نشان می‌دهد. با این حال، روزنامه واشنگتن‌پست اعلام کرده که قادر به تأیید این ویدیو یا ادعاهای مطرح‌شده از سوی مقام اطلاعاتی اوکراین نبوده است.
وزارت دفاع روسیه این عملیات را «حمله تروریستی» خواند و در بیانیه‌ای که توسط خبرگزاری‌های رسمی این کشور منتشر شد، اعلام کرد فرودگاه‌هایی در مناطق مورمانسک، ایرکوتسک، ایوانوو، ریازان و آمور هدف حملات پهپادی قرار گرفته‌اند. در این بیانیه تأکید شده که چند مظنون بازداشت شده‌اند و هیچ تلفات جانی گزارش نشده است. همچنین به وقوع آتش‌سوزی در چندین هواپیما اشاره شده است. در حالی که مسکو از حمله به پنج پایگاه خبر داده، مقام اوکراینی تنها چهار پایگاه را هدف این عملیات اعلام کرده بود.
این حملات می‌تواند ضربه‌ای جدی به توان روسیه در انجام حملات موشکی وارد کند و آسیب‌پذیری دارایی‌های راهبردی این کشور را در هزاران کیلومتری خطوط مقدم آشکار سازد. این رویداد همچنین ضعف قابل توجهی را در ساختار امنیتی روسیه در مقابله با عملیات خرابکارانه در عمق خاک خود نمایان کرد. در میان هواپیماهای منهدم‌شده که از سوی مقام امنیتی اوکراین فهرست شده‌اند، نام بمب‌افکن‌های توپولوف «تو-۹۵» و هواپیماهای شناسایی «آ-۵۰» نیز به چشم می‌خورد. بمب‌افکن‌های تو-۹۵ که از ابتدای تهاجم روسیه در سال ۲۰۲۲ نقش محوری در حملات ایفا کرده‌اند، قادرند هر یک تا هشت موشک کروز هدایت‌شونده با برد هزاران کیلومتر حمل کنند؛ قابلیتی که این بمب‌افکن‌ها را قادر می‌سازد بدون ترک حریم هوایی روسیه، اهداف دوردست را هدف قرار دهند. هواپیمای «آ-۵۰» نیز وظیفه شناسایی هواپیماها و موشک‌های دشمن را بر عهده دارد و با جنگنده‌های روسی برای انتقال اطلاعات مربوط به اهداف و مسیرها همکاری می‌کند.
مقام‌های محلی روسیه نیز تأیید کردند که حملات پهپادی تا اعماق خاک این کشور گسترش یافته است. ایگور ایوانوویچ کوبزف، فرماندار منطقه ایرکوتسک در شمال روسیه، اعلام کرد پهپادهایی که از یک کامیون پرتاب شده بودند، به یک واحد نظامی در روستای سِرِدنی حمله کرده‌اند. کوبزف روز یکشنبه در پیامی در تلگرام تصریح کرد که این نخستین بار است که منطقه سیبری هدف چنین حمله‌ای قرار می‌گیرد. در منطقه مورمانسک در شمال‌غرب روسیه، آندری چیبیس، فرماندار منطقه، نیز از حمله پهپادهای دشمن به اهدافی نامشخص خبر داد و از ساکنان خواست آرامش خود را حفظ کنند.
کانال‌های تلگرامی وابسته به سرویس‌های امنیتی روسیه گزارش داده‌اند که پهپادهای FPV به پایگاه‌های هواپیمایی دوربرد این کشور از جمله پایگاه هوایی اُلِنیا در شبه‌جزیره کولا نزدیک مورمانسک و پایگاه هوایی بِلاایا در منطقه ایرکوتسک در ۵۵۰۰ کیلومتری شرق اوکراین حمله کرده‌اند. ویدیوهایی که توسط ساکنان اوسوله-سیبیرسکویه در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، صحنه‌هایی از پرواز پهپادها بر فراز سر مردم، انفجارهای مهیب و بالا رفتن دود غلیظ به آسمان را به تصویر می‌کشد. در یکی از این ویدیوها، صدایی شنیده می‌شود که می‌گوید: «این یازدهمین پهپادی است که می‌بینیم؟ اصلاً نمی‌دانم آنجا چه خبر است.»
جامعه بانفوذ «جامعه زد» در روسیه متشکل از وبلاگ‌نویسان تندرو، خبرنگاران نظامی و مروجان پروپاگاندا حمله روز یکشنبه را «پرل هاربر روسیه» توصیف کردند و شماری از اعضای آن خواستار انتقام‌گیری شدند. رومن آلخین، یکی از وبلاگ‌نویسان نظامی با ۱۷۴ هزار دنبال‌کننده در تلگرام نوشت: «امیدواریم واکنش، مشابه پاسخ آمریکا به حمله پرل هاربر باشد یا حتی شدیدتر.» نویسنده کانال تلگرامی «دو ژنرال» نیز تأکید کرد: «این فقط یک بهانه نیست؛ این دلیلی برای حمله هسته‌ای به اوکراین است.»
این حمله تنها ساعاتی پس از فرو ریختن ناگهانی دو پل در غرب روسیه رخ داد؛ حادثه‌ای که به خروج قطار باری و مسافربری از ریل انجامید و دست‌کم هفت کشته و ۷۶ زخمی برجای گذاشت. این دو سانحه ظرف چند ساعت و در مناطق کورسک و بریانسک که هر دو با اوکراین مرز مشترک دارند رخ داد. هنوز مشخص نیست آیا این دو رویداد به هم مرتبط بوده‌اند یا نه. حملات پهپادی نیز درست یک روز پیش از دیدار مقامات اوکراین و روسیه در استانبول، با هدف مذاکرات مستقیم صلح و با حمایت آمریکا انجام شد. روز یکشنبه، زلنسکی حضور اوکراین در این مذاکرات را تأیید کرد؛ حضوری که پیش‌تر، پس از انتقادهای شدید او از ولادیمیر پوتین به دلیل ارائه نکردن یادداشت شروط صلح، در هاله‌ای از ابهام قرار داشت.
ولودیمیر زلنسکی اعلام کرد که هیئت اوکراین بار دیگر به ریاست روستم اومروف، وزیر دفاع در مذاکرات شرکت خواهد کرد و روسیه نیز پیش شروط صلح اوکراین را دریافت کرده است: «اول، آتش‌بس کامل و بدون قید و شرط؛ دوم، آزادی اسرا؛ سوم، بازگرداندن کودکان ربوده‌شده؛ و برای دستیابی به صلحی پایدار و قابل اعتماد، تدارک برگزاری نشستی در عالی‌ترین سطح.» زلنسکی تأکید کرد: «مسائل کلیدی را فقط رهبران می‌توانند حل کنند.»
منبع: فرارو
