پنجشنبه, ۱۱ بهمن ۱۴۰۳ / ۱۲:۱۰:۰۷
بر کسی پوشیده نیست که تابستان سال ۱۴۰۲ فصلی سخت برای پایداری انرژی برق در شبکه‌ها بود. تابستانی که با مشخصه‌هایی چون افزایش سه درجه‌ای میانگین دمایش نسبت به سالهای پیش، ماندگاری گرمای بالای ۳۷ درجه در این ایام که در برخی از مناطق کشور حتی به بیش از ۵۰ روز بالغ شد ؛ همچنین […]
بر کسی پوشیده نیست که تابستان سال ۱۴۰۲ فصلی سخت برای پایداری انرژی برق در شبکه‌ها بود. تابستانی که با مشخصه‌هایی چون افزایش سه درجه‌ای میانگین دمایش نسبت به سالهای پیش، ماندگاری گرمای بالای ۳۷ درجه در این ایام که در برخی از مناطق کشور حتی به بیش از ۵۰ روز بالغ شد ؛ همچنین افزایش تقاضای مشترکان که در پی بروز چنین پدیده طبیعی، بدیهی می‌نمود ؛ همه دست به دست هم داد تا وزارت نیرو به ویژه شرکت توانیر را با فشار مضاعفی در روند تامین نیاز مصرف مشترکان روبرو سازد.
بر همین اساس، پیش از ورود به ایام گرم سال، برنامه‌های متعددی از سوی این وزارتخانه در جهت افزایش حداکثری توان تولید انرژی برق، اعمال مشوق‌های ویژه برای مشترکان کم مصرف و کارکردهای فراگیر فرهنگی و تبلیغاتی در راستای آگاهی بخشی و اطلاع رسانی عموم مشترکان در دستور کار قرار گرفت. گرچه این برنامه‌ها بیشتر بر محور اخذ همکاری مشترکان خانگی و تجاری استوار بود، اما بخش کشاورزی را نیز به تناسب حجم مصرفش نسبت به کل متاثر ساخت. به طوری که طی بخشنامه‌ای از سوی وزارت نیرو، جدول تعدیل مصرف برق مشترکان کشاورزی ، ویژه ی فعال سازی موتورهای چاه آب نیز ابلاغ و عملیاتی شد. بر اساس این بخشنامه، مقرر شد مجموع مشترکان برق حوزه کشاورزی که دارای انشعاب پمپاژ آب هستند، مکلف شوند روزانه به مدت ۵ ساعت در بازه ی زمانی بین ساعت ۱۱ تا ۱۸ از روشن کردن موتورهای برق چاهها خودداری نموده و با این کار در روند مدیریت مصرف انرژی در اوقات اوج بار مشارکت کنند. البته در این بخشنامه تاکید شده که ۵۰ درصد مشترکان حوزه کشاورزی از ساعت ۱۱ تا ۱۶ و ۵۰ درصد بقیه از ساعت ۱۳ تا ۱۸ مکلف به رعایت این محدودیت هستند.
نکته اساسی در بخشنامه شرکت توانیر مشارکت بخشی مشترکان بخش کشاورزی در مدیریت مصرف برق در اوقات اوج بار است که برای گذر از محدودیتها و پیشگیری از بروز بحران در شبکه انرژی کشور دارای اهمیت بوده و می‌تواند مجموع دست‌اندرکاران تولید، توزیع و انتقال انرژی برق را در ایام گرم سال یاری رساند.
به هر حال طبق آخرین آمارهای منتشر شده از سوی وزارت نیرو، بخش کشاورزی با داشتن ۵۲۶ هزار مشترک حدود ۶ هزار مگاوات ساعت برق مصرف کرده است. البته این رقم مربوط به مصرف بخش کشاورزی در قیاس با ۴۳ هزار و ۴۸۵ مگاواتی ست که تا پایان اردیبهشت ماه امسال به ثبت رسیده است. به هر حال اگر نیمی از میزان ۶ هزار مگاواتی مصرف برق مشترکان کشاورزی، در زمان اوج بار از شبکه کشور برداشته شود، می‌تواند اثرات مطلوبی در پیشگیری از بروز خاموشی‌ها بگذارد.
فراموش نکنیم، در اوج بار امسال که با رقم ۷۴ هزار و ۶۰۰ مگاوات در مرداد ماه امسال اتفاق افتاد، یک اختلاف هزار و ۱۰۰ مگاواتی در تراز تولید و مصرف انرژی برق در کشور پدید آمد که وزارت نیرو را بر آن داشت تا از مرکز کنترل یا دیسپاچینگ پایتخت، حدود ۲ هزار مگاوات از مصرف برق کشور کم کند و این کار با قطع راندمی برق مشترکان در سراسر کشور عملیاتی شد. حال وقتی نیمی از مصرف حدود ۶ هزار مگاواتی برق بخش کشاورزی در اوقات اوج بار یا همان پیک مصرف، صرفه‌جویی یا مدیریت شود؛ می‌توان دریافت که چه تاثیر فزاینده ای در پیشگیری از بروز خاموشی‌های یکباره در برق مشترکان مختلف بگذارد.
با این توصیف، می‌توان اذعان کرد که همراهی و تعامل مجموع مشترکان بخش کشاورزی که به طور عمده در قالب دارند گان انشعاب پمپاژ آب یا همان مالکان چاه‌های آب کشاورزی تعریف می‌شوند، تا چه میزان می‌تواند در مدیریت بهینه مصرف انرژی در زمان پرباری شبکه، موثر واقع شود.
بیهوده نیست که روند اطلاع رسانی و آگاهی بخشی در خصوص مدیریت مصرف انرژی همراه با مشترکان خانگی، صنعتی، تجاری و … بر حوزه کشاورزی نیز معطوف بوده و تعامل و همراهی مجموع مصرف کنند گان انرژی برق را در مهار خاموشی‌های ناخواسته در زمان اوج بار شبکه، مورد تاکید قرار داده است.
به هر حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد فرایند تولید، توزیع و مصرف انرژی برق کشور، تابستان امسال، در بستر تعامل و درک متقابل عموم مردم ایران به حصول نتایج مطلوبی منتهی شد و به رغم اینکه در برخی از مواقع و در بعضی از مناطق کشور، محدودیت‌هایی مقطعی در روند عرضه انرژی برق مشترکان ایجاد شد، اما از ایجاد اختلال کلی در روند ارائه این انرژی پاک به مصرف کنندگان کشور پیشگیری کرده است. در اینجا ذکر دو مطلب خالی از لطف نیست: یکی اینکه مجموع برنامه ریزان تصمیم سازان و دست اندرکاران تولید انتقال و توزیع نیروی برق کشور باید مضیقه‌ها و تهدیدات کنترل شده ی تابستان امسال را آویزه گوش کرده و از اینک برای تامین انرژی برق مجموع مشترکان برای سال ۱۴۰۳ اتخاذ تدبیر نمایند ؛ چرا که هیچ معلوم نیست با توجه به بروز پدیده نامیمون گرمایش زمین و افزایش رو به فزونی میانگین دمای کره زمین ایران در سال آینده وضعیتی گرم‌تر از تابستان امسال نداشته باشد و این مهم به طور عمده با پاسخگویی به نیاز مصرف مشترکان برطرف می‌شود نیازی که در تابستان امسال با افزایش ۱۰ درصدی مصرف روبرو بود.
دوم اینکه جامعه ی ایرانی که در بستر وحدت، همدلی و همراهی، در عرصه‌های حساس و سرنوشت ساز ۴۴ سال گذشته، حماسه‌های بی‌بدیلی رقم زده ؛ در حوزه مصرف انرژی پاک اما ارزشمند و گران قیمت برق هم باید مدیریت مصرف را در بستر صرفه‌جویی و درک بهینه از شرایط کشور به منصه ظهور گذاشته و فرهنگ درست مصرف کردن را به یک عادتی متاثر از فرهنگ غنی ایرانی – اسلامی تبدیل نماید.
بر همگان واضح است که در بستر وحدت و همدلی و تاسی از ارزش‌های مندرج در پیشینه غنی فرهنگی این سرزمین، می‌توان بحران‌ها را مدیریت کرد و از چالش‌ها و تنگناها به نحوی شایسته و بایسته عبور نمود.
باشد که تجربه گران سنگ حاصل از تعامل مردم با وزارت نیرو، برای سالهای آینده هم، بستری فراگیرتر برای مدیریت مصرف انرژی در تمام حوزه‌ها مهیا سازد و در بخش کشاورزی نیز با یک برنامه هدفمند و حساب شده، پایداری شبکه را همراه با تثبیت تولید انواع محصولات کشاورزی در جای جای ایران اسلامی جلوه‌گر نماید. «ان شاءالله»
نویسنده: دکتر حسین کلهر؛ کارشناس فرهنگ و رسانه
تحریریه ی پایگاه خبری تحلیلی پیک قلم
انتهای پیام/.
